Het derde kwartaal is voor aandelenbeleggers dramatisch verlopen. De
belangrijkste indices zagen het jaarverlies in enkele weken tijd
verdubbelen. Zo is de MSCI World-index sinds de jaarwisseling met 27 procent
onderuit gegleden en de Dow Jones-index met 18,2 procent.
Vooral de Europese beurzen kregen forse klappen. De AEX-index zakte
tussen juni en oktober met 22 procent, wat het jaarverlies tot nu toe op 36
procent brengt. De Euro Stoxx 50-index, bestaande uit de vijftig
belangrijkste Europese aandelen, dook in negen maanden 31 procent in het
rood.
Geen wonder dus dat ook beleggingsfondsen het zwaar te verduren hadden. Van de
10.743 bij fondsspecialist bekende beleggingsfondsen doken er in het derde
kwartaal 9.186 in de min: ruim 85 procent van het fondsentotaal. Winsten
waren uitsluitend te vinden onder obligatie- en geldmarktfondsen (fondsen
die beleggen in deposito’s en obligaties met een korte restlooptijd).
Grote verliezers waren aandelenfondsen, waarbij landenfondsen gericht op
India, China, Rusland en Europa een dubieuze koppositie innamen.
Ondanks deze zorgwekkende statistieken zagen beleggers geen reden de
fondsenmarkt en masse de rug toe te keren. “Onze klanten reageren
rustig en beheerst op de huidige situatie. Door de jaren heen zijn zij
gewend geraakt om met een crisissituatie om te gaan. Zij richten zich ook op
de lange termijn”, laat ING desgevraagd weten.
Fidelity signaleerde de grootste "outflow" vooral in het begin van het jaar.
Maar de recente koersval heeft ook niet geleid tot koopjesjagers. “Men is
enigszins passief geworden”, stelt Paul van Olst, hoofd Distributie
Nederland bij Fidelity International.
Jeroen Vetter, directeur van fondsensupermarkt SNS Fundcoach, herkent dit
beeld. “Het overgrote deel van de klanten blijft op dit moment gewoon
zitten. Beleggers die echt in paniek raakten zijn al vorig jaar augustus
uitgestapt. Of in januari en maart dit jaar.”
Er zijn maar weinig particulieren die nu verlies nemen. “Beleggers
verkopen meestal om winsten veilig te stellen; niet om verliezen te
beperken. Er is een groot verschil tussen ‘op verlies staan’ en ‘verlies
hebben’.”
Beleggers wachten blijkbaar tot de storm overwaait.
Ze spelen wel graag op safe. Onder Robeco-klanten zijn spaar- en
garantieproducten momenteel erg in trek. ING signaleert een verschuiving van
bedrijfs- naar staatsobligaties.
Bij Fidelity zijn onder andere beleggingsfondsen die investeren in
verschillende beleggingscategorieën bovengemiddeld populair, terwijl SNS
Fundcoach een verhoogde vraag naar gestructureerde producten en wereldwijde
obligatiefondsen waarneemt. Ook hedgefondsen kennen bij SNS Fundcoach een
netto-instroom.
Aandelenfondsen daarentegen worden gemeden. Dit geldt vooral voor
fondsen gericht op de regio’s Europa, Latijns-Amerika, China, Oost-Europa en
Rusland. Maar ook voor energie- en grondstoffenfondsen. Dat laatste lijkt
opmerkelijk, omdat deze fondsen in het kwartaal ervoor juist erg goed
scoorden. Maar de haperingen in de explosieve stijging van de
grondstoffenprijzen maakten beleggers huiverig.
Als beleggers al aandelenfondsen kochten, waren dit vooral de wereldwijde –
lees: meer gespreide - fondsen. En dan vooral de fondsen die op de lange
termijn beter presteren dan vergelijkbare fondsen. “In tijden van
onderzekerheid vallen beleggers vaak terug op fondsen met een goed
historisch track-record”, licht Jeroen Vetter toe.
De enige twee sectorfondsen die bij SNS Fundcoach sterk in trek waren,
waren biotech-/farmafondsen en fondsen die beleggen in gouddelvers.
Wim Nieuwenhuijse, directeur client relations bij Robeco Direct, ziet wel een
kleine kentering onder klanten met een hoger risicoprofiel: “Zij achten
langzaam de tijd rijp om weer in aandelen te stappen.” Maar dit geldt niet
voor de wat defensievere belegger.
Hoe het komende kwartaal eruit zal zien, blijft uiteraard koffiedik
kijken. De geraadpleegde fondsaanbieders verwachten geen abrupte
veranderingen. “De markten zullen voorlopig nog erg beweeglijk blijven”,
meent Paul van Olst van Fidelity. ING vult aan dat de marktomstandigheden op
korte termijn waarschijnlijk niet zullen veranderen.
Een massale in- of uitstroom van beleggers vinden de deskundigen daarom niet
voor de hand liggen. Het blijft dus nog even stil in de fondsenmarkt.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl